Weekoverzicht Defensieoperaties

De rij opdrachten is lang voor deze grote operatie op eigen bodem. Neem bijvoorbeeld de explosieven opruimingsdienst. Die checkt locaties en auto’s, controleert op en vanaf zee en staat constant paraat. Of neem het personeel dat zorgt voor ceremoniële ontvangsten dan wel staatshoofden escorteert naar hun hotels.

In geval van dreiging met chemische, biologische, radioactieve of nucleaire stoffen houdt Defensie CBRN-eenheden achter de hand. De krijgsmacht draagt ook bij met cyberspecialisten en inlichtingencapaciteit.

Meerdere locaties zijn aangemerkt als zogeheten Tijdelijk Militair Object. Die worden beveiligd door bewapende militairen. Dit doen ze samen met de politie en waar nodig met de marechaussee. Deze laatste heeft overigens een omvangrijke rol bij de openbare orde en veiligheid. Marechaussees leveren daarnaast een belangrijke bijdrage aan persoonsbeveiliging.

De luchtmacht houdt extra F-35-gevechtsvliegtuigen achter de hand. Dat staat los van de 2 straaljagers voor de ‘normale’ QRA-taak (quick reaction alert). Die stijgen binnen enkele minuten op als een ongeïdentificeerd toestel het Benelux-luchtruim binnenvliegt.

Escorte Russische schepen op de Noordzee

Er was meer nationale inzet. Zo escorteerde Zr.Ms. Van Amstel 3 keer een Russisch schip  op de Noordzee. Het ging dit weekend om korvet Boikiy van de Steregushchy-klasse. Gisteren begeleidde de Van Amstel een onderzeeboot (Kilo II-klasse) met sleepboot die boven water voer. Dat gebeurde samen met een vliegtuig van de kustwacht. Eerder in de week escorteerde het marineschip het fregat Admiral Grigorovich van de gelijknamige klasse.

Irak

70 Nederlandse militairen zijn vanuit Irak weer teruggekeerd op Nederlandse bodem. Dat gebeurde later dan gepland. Het had te maken met de sluiting van het luchtruim van Irak door oplopende spanningen tussen Israël en Iran. De missie zat er al op voor deze militairen.

Het andere deel van de 145-koppige compagnie van 11 Luchtmobiele Brigade zorgt in Bagdad nog steeds voor zogeheten ‘force protection’ binnen de  NAVO-missie in Irak (NMI). Samen met Poolse en Spaanse eenheden vervoeren en beveiligen zij NAVO-adviseurs. Die adviseren de Iraakse overheid over hoe ze het defensie- en veiligheidsapparaat kunnen organiseren. Doel hiervan is om de stabiliteit en veiligheid in Irak te versterken.

Op het hoofdkwartier van NMI in Bagdad werken 15 Nederlandse militairen. In Erbil werken 5 Nederlandse militairen als adviseur voor de Koerdische strijdkrachten in de strijd tegen ISIS. Zij zijn onderdeel van operatie Inherent Resolve. 

Een National Support Element ondersteunt de Nederlandse bijdragen in Bagdad en Erbil.

Litouwen

De Nederlandse militairen in Litouwen trainden hun ‘skills and drills’. Die bestonden onder meer uit een dropping boven water, schieten op gesimuleerde drones en het zuiveren van huizen in het zogeheten ‘shooting house’.

Defensie levert in Litouwen momenteel zo’n 200 militairen voor de vooruitgeschoven aanwezigheid van de NAVO. De focus van deze Multinational Battlegroup Lithuania ligt op het afschrikken van Rusland. Dit gebeurt om te voorkomen dat het land overgaat tot agressieve acties. Een ander hoofddoel is met de aanwezigheid van troepen de bevolking gerust te stellen.

Trainingen Oekraïne

Nederlandse instructeurs geven Oekraïense rekruten op grote schaal een basisopleiding in het Verenigd Koninkrijk. De militairen krijgen gedurende 5 weken onder meer les in tactisch optreden, schieten, wapenkennis en het omgaan met explosieven. Daarna vertrekken zij naar het front.

Landmachtmilitairen trainen ook Oekraïense eenheden. Dat gebeurt in Duitsland onder de vlag van EU Military Assistance Mission in support of Ukraine (EUMAM). Wapenhandelingen, optreden in verstedelijkt gebied en commandovoering staan hierbij centraal. 

18 Nederlandse F-16’s doen dienst in het Europese F-16-trainingscentrum in Roemenië. De toestellen zijn bedoeld om onder anderen Oekraïense vliegers op te leiden. In de staf van het opleidingscentrum werken enkele Nederlandse militairen. Nederland is nog eigenaar van de toestellen, maar voornemens er afstand van te doen. De bedoeling is de F-16’s formeel aan Roemenië over te dragen. 

Nederland stationeert bovendien militairen bij diverse hoofdkwartieren. Daaronder het NATO Security Assistance and Training for Ukraine (NSATU) in het Duitse Wiesbaden en EUMAM in Brussel. Nederlandse militairen werken ook bij het EUMAM Special Training Command in het Duitse Strausberg en het EUMAM Combined Arms Training Command in het Poolse Żagań. 

Verder nemen stafofficieren deel aan internationale zogeheten ‘capability coalitions’. Die dragen bij aan de doorontwikkeling van de Oekraïense strijdkrachten op de lange termijn. 

Veel van het militair materieel dat Nederland en NAVO-bondgenoten naar Oekraïne sturen, wordt geleverd via een knooppunt in Polen. Bij deze internationale hub werken ook Nederlandse militairen. Zij zorgen ervoor dat onder meer gedoneerde wapens, munitie en andere spullen op de plekken komen waar ze het hardst nodig zijn. 

Verder traint defensiepersoneel Oekraïense militairen om de grote variatie aan gedoneerd materieel goed te gebruiken, zoals het opereren met mijnenjagers.

Verdediging NAVO-grondgebied

De krijgsmacht stelt marineschepen, landmachteenheden en vliegtuigen beschikbaar voor militaire paraatheid om het NAVO-verdragsgebied bondgenootschappelijk te verdedigen.

Lopende operaties buitenland:

• Luchtverdedigings- en commandofregat Zr.Ms. De Ruyter is het vlaggenschip van de Standing NATO Maritime Group 1. De Nederlandse commandeur Arjen Warnaar leidt het vlootverband dat opereert in de Noordzee, Oostzee en Atlantische Oceaan.

• Hydrografisch opnemingsvaartuig Zr.Ms. Snellius vaart voor de Standing NATO Mine Countermeasures Group 1 (SNMCMG1). Hoofdtaak van dit NAVO-vlootverband is het ruimen van explosieven. Dat gebeurt in de Noordzee, Oostzee en Atlantische Oceaan. Het marineschip neemt bovendien deel aan de NAVO-missie Baltic Sentry. Deze operatie is onder meer bedoeld om kritieke onderzeese infrastructuur in de Oostzee te beveiligen. Zie nieuwsbericht NAVO sterk in Oostzee.

• Zr.Ms. Friesland vaart als stationsschip in het Caribisch gebied. Het ondersteunt de Kustwacht Caribisch Gebied, alsmede de Amerikaanse. Het marineschip voert ook anti-drugsoperaties uit en levert humanitaire hulp wanneer nodig.

• Met 3 Nederlandse MQ-9 Reapers in Roemenië verzamelt de luchtmacht informatie aan de oostflank van het NAVO-gebied. Zo’n 40 militairen zijn met de MQ-9’s gestationeerd op een militaire basis in de Roemeense gemeente Luna. Zij zorgen voor het onderhoud en de bewaking van de onbemande toestellen en de benodigde verbindingen. Het besturen van de vliegtuigen en verwerking van de verzamelde informatie gebeurt vanaf Vliegbasis Leeuwarden. Daarmee houden zich nog zo’n 100 militairen bezig. 

• 8 Nederlandse militairen leiden in Tsjaad trainers op. Die onderrichten op hun beurt Afrikaanse infanteristen om deel te nemen aan missies van de Afrikaanse Unie en van de Verenigde Naties.

• Een aantal stafofficieren en een klein team van het National Support Element leveren in Bosnië en Herzegovina een bijdrage aan het hoofdkwartier van EUFor Althea. 

• In het Midden-Oosten werken 11 Nederlandse militairen al langer als waarnemer in de grensgebieden tussen Israël en Libanon en tussen Israël en Syrië. Dit doen ze voor de United Nations Truce Supervision Organization (UNTSO). Een Nederlandse genderadviseur werkt voor de United Nations Interim Force in Lebanon (Unifil) op het hoofdkwartier in het Libanese Naqoura. 

• In Jeruzalem en Ramallah zijn 7 Nederlanders betrokken bij de OSC (Office of Security Coordination for Israel and the Palestinian Authority). Hetgaat om 4 militairen en 3 burgers. De missie richt zich op het professionaliseren van de Palestijnse veiligheidssector. OSC probeert bij te dragen aan de levensvatbaarheid van een stabiele Palestijnse staat. De Verenigde Staten coördineren de missie. 

• In de Republiek Korea nemen 3 Nederlandse militairen deel aan de United Nations Command (UNC). Ze treden op als adviseur voor gender, strategische communicatie en het organiseren van verplaatsingen. De UNC heeft al sinds 1953 het handhaven van de wapenstilstand tussen Noord- en Zuid-Korea als een van de belangrijkste taken. 

• Nederlandse militairen leveren ook een bijdrage aan diverse hoofdkwartieren en vooruitgeschoven posten van missies. De geüniformeerden zijn individueel uitgezonden naar het Franse Brest en Griekse Larisa (EUNAVFOR Aspides), het Spaanse Rota (European Union Naval Forces), Bahrein (Combined Maritime Forces), Kosovo European Union Rule of Law Mission (in Kosovo) en Qatar (Operation Inherent Resolve).

Operaties/acties binnenland:

• De Explosieven Opruimingsdienst Defensie vernietigde 36 explosieven in het land.

• De bewaking van het luchtruim van Nederland gebeurt 24/7 door de luchtgevechtsleiding vanaf Air Operations Control Station Nieuw Milligen. Voor de beveiliging van de hele Benelux wordt gebruikgemaakt van afwisselend Nederlandse en Belgische straaljagers. Op dit moment is de zogenoemde Quick Reaction Alert in Nederlandse handen. De taak lag bij Vliegbasis Leeuwarden, maar is overgegaan naar Vliegbasis Volkel.